Het wandbord en de maanstand
Het wandbord en de maanstand
Vanuit de consistoriekamer komt men via een deur in het schip van de kerk. Deze deur bevindt zich in een wandbord. Dit zeer fraaie en unieke wandbord is in 1771 geschilderd door Pieter Landzaat.
Pieter Landzaat was in 1766 door de Heer Van Wulven in Lopikerkapel aangesteld als voorlezer, koster, doodgraver en schoolmeester. In 1776 vertrok hij naar Jutphaas (thans Nieuwegein).

Het bord bestaat uit een donkere ondergrond waarop in de zgn. Lodewijk XV-stijl met goud zijn geschilderd: de Wet des Heeren en de XII Artikelen des Geloof s. Boven het wandbord staat de volgende tekst: "De wet des Heeren is volmaakt, bekeerende de ziele: de getuigenisse des Heeren is gewis, den slegten wysheid gevende". Rondom de klok en maanstand staat geschreven: "De wereld gaat voorbij en hare begeerlijkheid".

Uit het logboek van de opzichter blijkt dat het wandbord op 24 september 1949 uit de kerk is gehaald en elders is opgeslagen, waarna het in 1950 opnieuw werd geplaatst. Omdat de consistoriekamer toen naar de ruimte onder de toren werd verplaatst konden de grote toegangsdeuren vervallen, zij werden door een kleinere deur vervangen. De hierdoor vrijkomende ruimte werd opgevuld met planken van dezelfde afmetingen en dikte. Vervolgens zijn de reparatieplekken bijgekleurd en is het bord voorzien van een beschermlaag.
Het is de bedoeling dat het bord en de maanstand pas na 1996 zullen worden gerestaureerd. Dit vanwege het feit, dat de subsidie hiervoor niet eerder beschikbaar zal komen.
Het is niet zeker of de maanstand reeds in 1771 in het wandbord werd aange-bracht. Maar gelet op het feit dat tijdens een proefrestau-ratie op de maanstand dezelfde kleurenlagen zijn gevonden als op het bord, is het aanne-melijk dat het wel rond die periode moet zijn geplaatst.
Tijdens die proefrestauratie, in 1990 door Monumenten-zorg, werd de maanstand via een speciaal daarvoor ge-maakt luik aan de achterzijde van het bord, verwijderd. Bij de Koninklijke Eijsbouts wer-den de tandwielen gerestau-reerd. Tevens bleek toen dat er op de draaischijf 2 manen aanwezig zijn namelijk een zwarte en een vergulde. On-der de zwarte maan bleek een maan met een gezicht te
zitten. Deze maan is om onduidelijke redenen, onterecht, zwart gemaakt omdat volgens de omlooptijd van het uurwerk deze maan ook een volle maan dient aan te geven. Onder het donkere wolkendek zit een zeer mooie licht blauwe lucht met fraaie sterren. In samenwerking met Monumentenzorg zal worden gekeken of de maanstand in zijn originele staat en kleuren kan worden teruggebracht.
terug

|